16-03-2025
Ik had verwacht dat dit een droge blog zou worden, die hoort op mijn website en daarom geschreven diende te worden. Uiteindelijk bleek dit een van de meest confronterende blogs die ik geschreven heb. Zoveel herkenning van dingen die mij eigen zijn maar waarvan ik niet wist dat ze uit de eetstoornis kwam. Had ik dezelfde keuzes gemaakt als ik het vroeger had geweten? Is het van nu af makkelijker om de ziekte achter me te laten. Waar ik onder andere achter ben gekomen is dat ik een vorm van dementie aan het opbouwen ben en dit alleen kan stoppen bij voldoende intake EN blijvende suppletie. En dat doet het proces stilstaan. Er is al zo veel van mijn geheugen opgesnoept. En zo zijn er nog veel meer tekorten die hun sporen achterlieten…
Bij anorexia nervosa krijgt het lichaam onvoldoende voedingsstoffen binnen, wat kan leiden tot ernstige tekorten. Veel van de tekorten zijn de meeste mensen zich wel bewust van, maar van andere tekorten kan je een gevaarlijk lage dosis in je bloed hebben zonder dat je ook maar weet wat het is. Daarom een kleine blog met wat kennis over de meest voorkomende tekorten bij eetstoornissen.
Voor Boulimia ligt dit net anders, deze zullen nog volgen. Ik schrijf nu over anorexia en boulimia, maar wees ervan bewust dat tekorten ook kunnen optreden bij letterlijk elke andere eetstoornis. NAO kent dezelfde risicotekorten als anorexia/boulimia. Voor alle eetstoornissen geldt: wat je lichaam niet zelf kan maken en wat jij niet tot je neemt zal op den duur een tekort van ontstaan.
1. Anorexia Nervosa
Energie
• Risico’s: Gewichtsverlies, spierafbraak, verlaagde lichaamstemperatuur, vermoeidheid, vertraagde stofwisseling en hormonale verstoringen.
Eiwittekort
• Risico’s: Spierafbraak, zwakke hartspier (risico op hartfalen), verzwakt immuunsysteem, slechte wondgenezing en haaruitval.
Koolhydraattekort
• Risico’s: Lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie), duizeligheid, vermoeidheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen.
Vetten (essentiële vetzuren)
• Risico’s: Droge huid, haaruitval, hormonale verstoringen (zoals uitblijven van de menstruatie), vitamine-opnameproblemen (met name vetoplosbare vitamines A, D, E, K).
Vitamine- en mineraaltekorten
Vitamine B1 (thiamine)
• Risico’s: Geheugenverlies, zenuwbeschadiging, spierzwakte en hartproblemen.
Thiamine (vitamine B1) is essentieel voor de energieproductie, zenuwfunctie en hersengezondheid. Een ernstig tekort kan leiden tot ernstige neurologische aandoeningen, waaronder het Syndroom van Wernicke en het Syndroom van Korsakov.
Syndroom van Wernicke (Wernicke-encefalopathie), een acute neurologische aandoening veroorzaakt door ernstig thiamine-tekort. Symptomen:
• Oogproblemen (zoals dubbelzien, oogspierverlamming en trillende oogbewegingen).
• Coördinatieproblemen (ataxie), waardoor lopen moeilijk wordt.
• Verwardheid en geheugenproblemen.
• Risico’s: Zonder behandeling kan dit overgaan in het Syndroom van Korsakov.
Bij thiamine wil ik in het bijzonder stilstaan. Thiamine is namelijk de vitamine die mij een aantal keren perioden voor heeft laten doen als een gek en die mij blijvende zenuwschade gaf. Door het niet slikken van thiamine kreeg ik Syndroom van Wernicke (zoals alcoholisten dat krijgen van langdurig drinken, zo kunnen mensen met anorexia dat krijgen bij acuut thiamine-tekort).
Een thiaminetekort door anorexia kan ernstige neurologische gevolgen hebben. Tijdige herkenning en behandeling met thiaminesupplementen is cruciaal om de progressie van Wernicke-encefalopathie naar het onomkeerbare Syndroom van Korsakov te voorkomen. Je kunt het niet zelf produceren dus je moet dit uit je voeding halen. Twijfel je ook maar in enige mate of je een voldoende gevarieerd dieet hebt, zoek een arts op en laat je onderzoeken en thiamine voorschrijven. Je kunt dus DEMENTIE krijgen (KORSAKOV-DEMENTIE) van een eetstoornis.
Ik heb 2 maal Wernicke gehad en heb daaraan overgehouden:
- Zenuwschade
- Gehoor-en evenwicht
- Oogzenuw
- Alle reflexen van mijn knieën en daaronder
- Aansturing van mijn beenspieren
- Er zijn veel neurologische problemen in mijn lijf maar ik weet niet wat is toe te schrijven aan wernicke alleen, daar ik ook een vroeggeboorte had en andere te korten in mijn ziektebeloop.
- Geheugenproblemen
- Desoriëntatie in tijd
Ook ben ik 1 keer opgenomen met een wernicke-encephalopathie waarvan ik nog altijd van geluk mag spreken dat ik die overleefd heb.
Kortom, mijn gratis tip: Slik thiamine als je een eetstoornis hebt
Syndroom van Korsakov: een blijvende en ernstige geheugenstoornis die vaak volgt op onbehandelde Wernicke-encefalopathie. Symptomen:
• Ernstige geheugenproblemen, vooral moeite met het onthouden van nieuwe informatie.
• Confabulatie (het opvullen van geheugenlacunes met verzonnen verhalen).
• Desoriëntatie in tijd en ruimte.
•Risico’s: Korsakov is vaak onomkeerbaar en kan leiden tot blijvende zorgafhankelijkheid.
Vitamine B2 en B3
• Risico’s: Huidproblemen, ontstoken lippen en tong, vermoeidheid en neurologische klachten.
Vitamine B6 en B12
• Risico’s: Bloedarmoede, tintelingen of gevoelloosheid in handen en voeten, concentratieproblemen en depressieve klachten.
Foliumzuur (B11)
• Risico’s: Bloedarmoede, vermoeidheid, risico op geboorteafwijkingen bij zwangerschap.
Vitamine C
• Risico’s: Slechte wondgenezing, verhoogd risico op infecties, tandvleesproblemen en botzwakte (scheurbuik bij extreme tekorten).
Vitamine D
• Risico’s: Botontkalking (osteoporose), spierzwakte en verhoogd risico op botbreuken.
Vitamine A
• Risico’s: Nachtblindheid, droge huid en verminderde weerstand.
Vitamine K
• Risico’s: Slechte bloedstolling (verhoogde kans op blauwe plekken en bloedingen).
Mineralentekorten
Calcium
• Risico’s: Osteoporose, botbreuken en spierkrampen.
Magnesium
• Risico’s: Spierzwakte, hartritmestoornissen, krampen en vermoeidheid.
Kalium
• Risico’s: Hartritmestoornissen, spierzwakte, moeheid en constipatie
Kaliumtekorten worden gezien bij een restrictief eetpatroon maar nog veel meer bij personen die ter compensatie van een volle maag braken.
Natrium
• Risico’s: Lage bloeddruk, duizeligheid en verwardheid.
IJzer
• Risico’s: Bloedarmoede, bleekheid, vermoeidheid en concentratieproblemen.
Zink
• Risico’s: Verminderde eetlust, slechte wondgenezing, haaruitval en een verzwakt immuunsysteem.
Fosfor
• Risico’s: Spierzwakte, botontkalking en zenuwproblemen.
Gevolgen op lange termijn
• Hartproblemen: Door eiwit- en kaliumtekort kan de hartspier verzwakken, wat kan leiden tot hartritmestoornissen en zelfs een hartstilstand.
• Osteoporose: Door calcium- en vitamine D-tekort wordt het bot zwakker, wat kan leiden tot botbreuken.
• Onvruchtbaarheid: Door hormonale verstoringen blijft de menstruatie uit, wat de vruchtbaarheid beïnvloedt.
• Depressie en angst: Tekorten aan B-vitamines en omega-3-vetzuren kunnen psychische klachten verergeren.
• Orgaanfalen: Ernstige tekorten kunnen leiden tot falen van vitale organen zoals de lever, nieren en het hart.
Conclusie
Anorexia nervosa leidt tot een breed scala aan tekorten die ernstige gevolgen kunnen hebben voor zowel de fysieke als mentale gezondheid. Tijdige medische en voedingskundige interventie is cruciaal om deze tekorten aan te vullen en verdere schade te voorkomen.
Boulimia Nervosa
Bij boulimia nervosa ontstaan tekorten vooral door zelfopgewekt braken, overmatig gebruik van laxeermiddelen en/of restrictieve periodes. Hierdoor kunnen specifieke voedingsstoffen en elektrolyten tekorten ontstaan. De meest significante tekorten en hun risico’s bij boulimia zijn:
1. Kaliumtekort (Hypokaliëmie)
Oorzaak: Frequent braken en/of gebruik van laxeermiddelen spoelt kalium uit het lichaam. Om maagzuur en ontlasting te kunnen produceren heb je kalium nodig. Wanneer jij je maag ledigt, moet er direct weer nieuwe maagzuur worden geproduceerd als zure beschermlaag tegen indringers en voor vertering van voedsel. Als jij dus blijft braken, blijft het lichaam in hoog tempo maagzuur maken en daar kalium in verliezen. Waar bij kalium in de maag de lege maag het proces in stand houdt, houdt bij laxeermiddelen het blijven nemen van laxeermiddelen de cirkel in stand.
Risico’s:
- Hartritmestoornissen die uiteindelijk kunnen leiden tot de dood
- Spierzwakte en krampen.
- Vermoeidheid en flauwte.
- Verstoring van de zenuwfunctie.
2. Natrium- en Chloridetekort
Oorzaak: Overmatig braken leidt tot verlies van maagzuur, wat veel natrium en chloride bevat.
Risico’s:
• Lage bloeddruk en duizeligheid.
• Uitdroging wat kan leiden tot nierinsufficiëntie, ofwel de functie van een of beide nieren neemt significant af. Dit kan acuut gebeuren maar ook op de langere termijn.
• Verwardheid en concentratieproblemen.
3. Magnesiumtekort
Oorzaak: Verlies via braken, diarree door laxeermiddelen en slechte opname.
Risico’s:
- Spierkrampen en hartritmestoornissen.
- Verergering van angst- en depressieve klachten.
- Vermoeidheid en zwakte.
4. Calcium- en Fosfortekort
Oorzaak: Onvoldoende opname door ondervoeding en zuurverlies door braken.
Risico’s:
• Verhoogd risico op botontkalking (osteoporose).
• Spierzwakte en tintelingen.
• Tandglazuurbeschadiging (door het maagzuur bij braken).
5. Vitamine B1 (Thiamine)
zie uitgebreide uitleg onder kopje Anorexia Nervosa
6. IJzertekort en B12-tekort
• Oorzaak: Onvoldoende opname door braken en slechte voeding.
• Risico’s:
• Bloedarmoede (vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid).
• Verminderde weerstand.
• Gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten (B12-tekort).
Conclusie: De meest acute risico’s bij boulimia zijn elektrolytenstoornissen, omdat deze levensbedreigend kunnen zijn. Daarnaast zijn er op de lange termijn risico’s op botontkalking, spierzwakte en neurologische schade.
Conclusie over-all
Door alle eetstoornissen (boulimia, anorexia, NAO, maar ook niet genoemde eetstoornissen in deze blog) zullen tekorten geven. Die tekorten maken geen onderscheid of jij dik bent of dun bent, of jij ziek bent of gezond, of jij man bent of jij vrouw bent, of jij aardig bent of onaardig. Een tekort is en te kort en leidt tot serieuze vaak blijvende en soms dodelijke schade.
Disclaimer: ik heb ervoor gekozen om niet bij te voegen waar alle voedingsstoffen precies inzitten, om te voorkomen dat ik de inspiratie word voor een eenzijdig dieet. Bijvoorbeeld als ik zeg, vitamine B12 zit in chips en in bleekselderij dan weet ik wat een groot deel van mijn lezers probeert.