Ik heb vele episoden van sondevoeding achter de rug en ook op het moment van het schrijven van deze blog ben ik volledig afhankelijk van sondevoeding. Er zijn veel vragen over sondevoeding. Naast vragen zijn er ook vooroordelen en misvattingen, hier zal ik op andere blogs op ingaan. Deze blog gaat in op de vragen die ik de laatste tijd kreeg, aangevuld met wat informatie.
De eerste vraag die ik van heel veel mensen krijg is, waar smaakt sondevoeding naar. Een logische vraag als je niet weet hoe het werkt, een enigszins grappige vraag als je dit wel weet. Het antwoord: als het goed is weet je dat niet als je sondevoeding krijgt, dan zit namelijk of je sonde niet goed, of je hebt het via je maag door je mond naar buiten laten komen. Een sonde zit (bij anorexia) vaak namelijk via de neus, door de keel direct in de maag en in de maag zitten geen smaakpapillen, je proeft het dus niet. Een sonde kan ook in je darm liggen, maar dat is enkel het geval bij het niet functioneren van de maag, vaak niet nodig bij anorexia.
Een tweede vraag die ik krijg, hoe voelt sondevoeding. Opnieuw in mijn geval best een grappige vraag, maar hier kan nog wel iets inzitten. Laten we dan eerst even onderscheid maken in de toediening van sondevoeding. Dit kan op twee wijzen:
- Met bolussen: je hebt een sonde, die eindigt loos achter je oor in een dopje. 6-7 keer (meestal) zal de verpleegkundige een bolus (een spuit sondevoeding van een bepaald aantal ml sondevoeding) door de sonde spuiten, gevolgd door een spuit lauw water.
- Met een pomp: je krijgt elke zowel seconde een iniminibeetje voeding. Deze pomp stel je in op een totaal over een tijdsbeloop en een aantal ml/uur, op basis wat de afspraak is met de diëtist of arts. Deze variant heb ik.
Zoals je misschien al direct zal begrijpen is het gevoel van de voeding heel anders. Sondevoeding heeft de dikte van een milkshake maar dan veel plakkeriger. Als je een bolus vaan 200 ml krijgt, zal je maag dus aanvoelen alsof je dat gedronken hebt (plus een half glas water), je zal dus vol zitten. Bij de pomp is dat anders. Het aantal ml/uur is individueel, maar het is altijd een kleine hoeveelheid omdat het constant is en uiteindelijk net zo veel als de bolussen. Wat je dus in 6-7 korte momenten geeft, geef je nu de hele dag. Hier voel je als alles goed gaat helemaal niets van. Ik ga niet noemen op welke hoeveelheid mijn pomp staat ingesteld, maar aangenomen van een gemiddelde van 2 flessen per 24 uur (1,5l/24 uur) zal de pompstand 62,5ml/u zijn dus zegmaar 1 ml/min. Nou probeer maar elke minuut een druppel te drinken, daar voel je niets van.
Dan resten nog twee vragen, hoe voelt inbrengen en hoe voelt de sonde na inbrengen. Het inbrengen zelf voelt vervelend (coronatest XL) als je goed meewerkt, zeer pijnlijk als je besluit tegen te werken (maar in gaat hij toch wel dus je snapt mijn advies). En als hij er eenmaal in zit is het alleen aan het begin super onwennig. Voel je het constant zitten, ben je er de hele dag bewust van. Aan het begin is hij enorm stug en omdat er iets zit waar normaal niets zit is zijn je hersenen er enorm alert op. De eerste dag zul je een constante loopneus hebben en niezen alsof je met hooikoorst door een pollenveld loopt. Je eerste sonde zul je na 5-7 dagen niet meer voelen, latere sondes al na 2-3 dagen. Totdat hij gaat irriteren aan je slijmvliezen, aangezien hij daar toch langsschuurt, dan is het tijd om hem om te plaatsen naar je andere neusgat. Dit is na gemiddeld 5-6 weken. En dan zal je zien, het plaatsen gaat een stuk makkelijker en het wennen eraan ook. Maar dag 1 blijft dag 1, een werkelijk sondefeest.
Ik ben nu zeker 20 sondes verder, plaats ze zelf (ik heb ook HBO V en geneeskunde gestudeerd dus speel een beetje vals, maar er zijn veel patiënten met langdurige sonde die het zelf leren), verzorg ze zelf, ken de pomp op mijn duimpje. En als ik weer eens in het ziekenhuis kom, dan ben ik degene die de niet zo ervaren verpleegkundigen uitleg hoe je een sonde plaatst, stapje voor stapje, onder het motto ‘Anna geeft wel even een klinische les ;). En nee dat is niet hoogdravend bedoeld, maar met een dikke vette knipoog.